Regio is trots op ASML, maar er zijn ook zorgen

VELDHOVEN – De inwoners van de 21 Brainport-gemeenten zijn overwegend trots op de aanwezigheid van ASML in deze regio, maar er zijn ook grote zorgen over de toekomst.

ASML drukt nu al een enorm stempel op de Brainport-regio. Met zo’n twintigduizend medewerkers is de hightechgigant uit Veldhoven er een van de grootste werkgevers. De sky is de limit, zo lijkt het in Veldhoven: het ene nieuwe gebouw is nog niet uit de steigers of er wordt alweer een nieuw stuk grond gekocht voor een toekomstig gebouw.

En dan wil de chipmachinebouwer de komende jaren nog eens gaan verdubbelen in de Brainport-regio. Op de Brainport Industries Campus (BIC) in Eindhoven moet rond 2030 plek zijn voor nóg eens 20.000 nieuwe medewerkers.

Veel mensen in de regio zien die uitbreiding als een positieve ontwikkeling. Driekwart van de ondervraagden verwacht door die uitbreidingsplannen meer kansen op werk. “Prima. Het bedrijf waarvoor ik werk, is ook deels afhankelijk van ASML, Dus op deze manier heb ik een baangarantie”, reageert iemand in het onderzoek.

Philips, het worstenbroodje en de Efteling. ASML past inmiddels in dit rijtje van Brabantse iconen om trots op te zijn. En dat blijkt ook wel: zes op de tien mensen die wonen in een gemeente rond ASML is trots dat het bedrijf in deze regio zit.

“ASML zet Eindhoven op de kaart”, laat iemand weten. De deelnemers aan het onderzoek verwachten dat ASML de regio laat opbloeien. “Het zal mensen aantrekken, meer werkgelegenheid creëren en uiteindelijk meer mogelijkheden bieden: ook voor geboren en getogen Brabanders.”

Niet voor niks trokken Den Haag en de regio onlangs flink de portemonnee om de veertigjarige hightechgigant hier te houden. In totaal wordt er ruim 2,5 miljard euro vrijgemaakt voor de bouw van extra huizen, om meer personeel op te leiden en om meer (spoor)wegen en busbanen aan te leggen.

Kopzorgen

Tot zover de lofzang. Want er zijn ook kopzorgen in de regio. Het knelt nu al in de regio en dat is duidelijk voelbaar. De dichtslibbende wegen, de druk op de zorg en de kokende huizenmarkt zijn nu al duidelijk voelbaar.

En dan nog eens twintigduizend ASML’ers erbij in de regio? Eén op de drie mensen vreest dat de regio dat niet meer aan kan, zo blijkt uit het onderzoek. Een punt van zorg: waar gaan al die mensen wonen? Veel nieuwe medewerkers voor ASML betekent ook veel nieuwe buitenlandse slimmeriken die naar de regio komen.

De noodklok

De helft van de mensen vreest dat er door de groei van ASML straks niet genoeg huizen zijn voor henzelf of voor hun kinderen. Of dat huizen onbetaalbaar worden. “Woningen stijgen enorm in prijs en er is een groot tekort”, reageert iemand. “De leefbaarheid wordt erg op de proef gesteld. Mijn kinderen kunnen niet aan een huis komen”, laat een ander weten.

Een ander zorgenkind is de zorg. Huisartsen in de regio luidden vorig jaar zomer al de noodklok. Er zijn nu al veel praktijken met een patiëntenstop. Huisartsen maken zich dan ook grote zorgen over de enorme golf van (buitenlandse) werknemers die nu nog extra naar de regio Eindhoven komt en ook hun patiënten houdt het bezig. Vier op de tien verwacht dat het moeilijker wordt om straks nog een huisarts te vinden.

De grootste zorgen rond de uitbreiding van ASML:

• 62 procent maakt zich zorgen over de huizenprijzen

• 50 procent is bang dat er straks geen huis meer voor henzelf of hun kinderen is

• 44 procent vreest dat het vinden van een huisarts lastiger wordt

• 37 procent is bang vaker in de file te staan

In juni stemt de gemeenteraad over de uitbreidingsplannen van ASML in Eindhoven. De hightechreus doet zelf nog onderzoek en neemt later dit jaar een definitief besluit.

Foto: ASML