
In 2011 sloot gemeenschapshuis D’n Tovernest in Heeze haar deuren. Zo’n vijftien huurders verhuisden naar het nieuwe dorpshuis aan de Schoolstraat 48: ’t Perron. Het gebouw groeide uit tot een ontmoetingsplek voor jong en oud en biedt onderdak aan diverse verenigingen.
Om verenigingen te ontlasten startte de gemeente Heeze-Leende in 2023 met de pilot ‘huur om niet’. De gemeente betaalde de huur rechtstreeks aan ’t Perron, waardoor verenigingen het dorpshuis gratis konden gebruiken.
Begin oktober liet de gemeente weten dat de pilot eind 2025 stopt. Volgens de gemeente komt dat vooral door onduidelijkheid over de huurtarieven. Die zouden de afgelopen jaren zonder afstemming met gebruikers en gemeente zijn verhoogd; in sommige gevallen zouden bedragen meer dan verdubbeld zijn.
Om te voorkomen dat verenigingen direct met hogere kosten worden geconfronteerd, is 2026 een overgangsjaar. Verenigingen die huren bij ’t Perron kunnen hun huur via de bestaande subsidieregeling vergoed krijgen. Zij kunnen – net als andere verenigingen – tot 1 mei een subsidieaanvraag indienen, waarin de huurkosten worden meegenomen. Volgens de gemeente zijn alle verenigingen daar per brief over geïnformeerd.
Vanaf 2027 moeten de regels voor alle drie de dorpshuizen (’t Perron in Heeze, De Schammert in Leende en Valentijn in Sterksel) gelijk zijn: verenigingen betalen dan zelf huur en kunnen jaarlijks een beroep doen op subsidie, net als bij de andere dorpscentra in de gemeente.
De gemeente wil tot en met 2027 inzetten op het verder door ontwikkelen van de dorpshuizen. Ze krijgen subsidie om toegankelijk te blijven voor maatschappelijke doelgroepen. Met ondersteuning wil de gemeente hen helpen bij bedrijfsvoering, het aantrekken van meer bezoekers, het verlagen van kosten en het verhogen van inkomsten.
“De dorpshuizen dienen met deze subsidie verder zelf te zorgen dat zij kostendekkend exploiteren. Zo krijgt De Schammert, een dorpshuis dat goed vergelijkbaar is met ’t Perron, een subsidie van 110.000 euro voor professioneel beheer, naast de subsidie voor vaste gebouwlasten zoals OZB en rioolheffing”, zegt wethouder Maaike van Breugel-Smolders.
Beleidsadviseur accommodaties Jack Westenberg benadrukt dat dorpshuizen ook zelf verantwoordelijkheid dragen voor hun tarieven. “Als dorpshuis X twee keer zo duur is als dorpshuis Y, dan moet het stichtingsbestuur er rekening mee houden dat gebruikers weglopen. Dan zul je als bestuur ook moeten kijken naar je tarieven”, zegt hij. Volgens hem is het belangrijk dat de dorpscentra onderling in gesprek gaan over hun rol en prijsstelling.
Het door ontwikkelen van de dorpshuizen zou volgens Westenberg eenvoudiger zijn als de gemeente de eigenaar is van alle panden. Op dit moment is de gemeente de eigenaar van De Schammert en Valentijn.
’t Perron werd in 2010 mede met financiële steun van de gemeente gebouwd, maar is eigendom van woningcorporatie woCom. De gemeente onderzoekt of zij het pand kan overnemen. Met zo’n overname hoopt ze het beheer te verbeteren en meer te kunnen sturen op de maatschappelijke functie van ’t Perron.
“Het is lastiger om je rol als gemeente te pakken als er een andere eigenaar is, want je bent altijd afhankelijk van een derde partij”, zegt Westenberg. “Dat speelt bijvoorbeeld bij onderhoud en verduurzaming.”
Over een eventuele overname is de gemeente nog in gesprek met woCom. Wanneer daar duidelijkheid over komt, is nog niet te zeggen.
Als de gemeente de eigenaar wordt, moet er volgens de wethouder een verduurzamingsplan komen. “De verduurzaming zal stapsgewijs moeten gaan”, zegt Van Breugel-Smolders. “Als de gemeente de eigenaar wordt, moet er geld worden vrijgemaakt om van ’t Perron een toekomstbestendig dorpshuis te maken.”
De gemeente investeerde dit jaar al in zonnepanelen op het dak van ’t Perron. Tegelijkertijd zijn er technische gebreken en aandachtspunten. Het glazen dak zorgt er bijvoorbeeld voor dat het in de zomer erg warm kan worden in het gebouw. Om welk bedrag het gaat om de gebreken te verhelpen, is nog niet bekend.
De beslissing om de pilot ‘huur om niet’ te stoppen zorgt voor onrust onder vaste gebruikers van ’t Perron. Zij vrezen dat hun activiteiten duurder worden of zelfs niet meer kunnen doorgaan.
Het bestuur van ’t Perron is teleurgesteld over het besluit van de gemeente. Volgens voorzitter Hans van Gestel bevat de evaluatiebrief van de gemeente, waarop het besluit tot stoppen is gebaseerd, meerdere onjuistheden.
“De gemeente drong er in gesprekken op aan dat ’t Perron de huurinkomsten moest verhogen; de huurtarieven van ’t Perron zijn vrij laag vergeleken met de twee andere dorpshuizen. Daarom maakten we een interne schatting van wat de inkomsten zouden zijn als we meer zouden rekenen, vergelijkbaar met de maatschappelijke tarieven”, zegt hij.
“Die hogere tarieven waren nooit bedoeld om echt in rekening te brengen en zijn ook nooit gedeclareerd of ontvangen. Toch zijn deze bedragen in de evaluatie opgenomen alsof ’t Perron ze daadwerkelijk had gedeclareerd.”
Ook herkent Van Gestel zich niet in de conclusie dat ’t Perron niet zou zijn gegroeid. “Er zijn tien nieuwe verenigingen bijgekomen, en er worden lunchen en avondmaaltijden geserveerd. Het is drukker dan ooit.”
Volgens Van Gestel leiden de passages in de evaluatie tot onterecht wantrouwen richting het bestuur. “Twee huurders zijn zonder overleg weggegaan en we zijn bang dat we meer gebruikers gaan verliezen”, zegt hij.
Er lopen op dit moment nog gesprekken tussen de gemeente, het bestuur van ’t Perron en gebruikers over huurprijzen, subsidiemogelijkheden en de mogelijke overname van het pand. Volgens Van Gestel is er bij verenigingen nog veel onduidelijkheid.
Het bestuur van ’t Perron pleit daarom voor verlenging van de pilot ‘huur om niet’ met één jaar. “Dan hoeven we niet nu met alle huurders in gesprek over de huurprijzen”, zegt Van Gestel. “Het biedt ook de kans om de communicatie met de gemeente op peil te brengen.”
Weet jij nieuws van bij ons? Tip ons!
Stuur je tip, verhaal en/of foto of video naar de redactie: redactie@1kempen.nl