1Kempen.nl

Het conflict begon in 2020 toen buurtbewoners bij de gemeente aan de bel trokken over te veel bebouwing op het perceel. Toezichthouders van de gemeente stelden vast dat er 162 vierkante meter aan bouwwerken stond, terwijl volgens het bestemmingsplan maar 90 vierkante meter is toegestaan. Het ging om een overkapping, bijgebouw, serre, tuinhuis en andere bouwsels in de achtertuin. Ook waren de schuttingen te hoog. Dit was extra problematisch omdat het perceel in een beschermd dorpsgezicht ligt.

Handhaving door de gemeente

De gemeente gaf de bewoners tot 22 maart 2021 de tijd om de illegale bouwwerken en te hoge erfafscheiding te verwijderen. Als ze dit niet zouden doen, moesten ze dwangsommen betalen van €500 per week voor elk van de vier illegale bouwwerken (tot een maximum van €7.500 per bouwwerk) en €500 per week voor de te hoge erfafscheiding (tot een maximum van €2.500). In de communicatie dreigde de gemeente met een dwangsom van €1.000 per week tot maximaal €6.000.

Juridische procedure

De bewoners waren het niet eens met dit besluit en gingen in beroep. Nadat de rechtbank hen in het ongelijk stelde, stapten ze naar de Raad van State voor hoger beroep. Tijdens de zitting op 24 februari 2025 werden beide partijen gehoord: zowel de bewoners (bijgestaan door een advocaat) als het college van Cranendonck.

Argumenten van de bewoners

In hun verweer bij de Raad van State voerden de bewoners aan dat de regelgeving waar de gemeente zich op baseerde pas later in werking was getreden dan de bouw van de werken. Ze vonden dat de oppervlakte van de bouwwerken verkeerd was berekend en dat er geen overtreding was wat betreft de hoogte van de erfafscheidingen. Verder stelden ze dat ze niet alle bouwwerken zelf hadden gebouwd en dat de zaak inmiddels verjaard was. Ook meenden de bewoners dat het optreden van de gemeente onredelijk was en dat de regels voor het beschermde dorpsgezicht niet van toepassing waren omdat de bouwwerken al bestonden voordat dit gebied werd aangewezen.

Uitspraak Raad van State

Op 23 april 2025 verklaarde de Raad van State het hoger beroep ongegrond. De Raad verwierp alle argumenten van de bewoners en stelde de gemeente Cranendonck volledig in het gelijk. De argumenten waren grotendeels herhalingen van wat al bij de rechtbank was aangevoerd.

Dwangsommen

De gemeente heeft inmiddels besloten tot invordering van de dwangsommen: eerst €1.500 en later nog eens €4.500, wat neerkomt op een totaalbedrag van €6.000. Volgens de Raad van State doet het feit dat de bewoners inmiddels een vergunning hebben gekregen voor de resterende bouwwerken en een deel hebben afgebroken, niets af aan de verplichting om de dwangsommen te betalen. Het handhaven van regels en effectief innen van opgelegde sancties weegt zwaarder.